“Вясна, натхненне і Ступляны”. Што звязвае бялыніцкую мастачку са Шклоўшчынай?

“Вясна, натхненне і Ступляны”. Што звязвае бялыніцкую мастачку са Шклоўшчынай?

Дзень беларускага пісьменства, які ў гэтым годзе прымае горад Бялынічы, абяцае сваім гасцям шмат прыемных сюрпрызаў. Сярод іх і новая выстаўка работ Ларысы Журавовіч. Імя мастачкі добра вядомае не толькі ў нашай краіне. Яе работы знаходзяцца ў самых разнастайных галерэях, у тым ліку і ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь. А галоўныя матывы ў іх – вёска, прырода, простыя рэчы і простыя людзі. Усё гэта настолькі блізка кожнаму, хто родам з вёскі, хто любіць яе, што немагчыма глядзець на іх без хвалявання. А што звязвае мастачку са Шклоўшчынай?

Куды клікала сэрца

«На Шклоўшчыне я пісала шмат, у асноўным гэта невялікія пейзажы і эцюды, – расказвае нам Ларыса Журавовіч. – Аднак ёсць і вялікія работы». Так, у Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя Масленікава знаходзяцца «Снежны дзень у Ступлянах», «Вуліца ў Ступлянах», у Бялыніцкім мастацкім музеі – трыпціх «Асеннія эцюды».

Выязджала Ларыса Віктараўна і ў іншыя вёскі Шклоўскага раёна – Тударава, Бушоўку, Чарнаручча, Карбатоўку. Па ўласнаму прызнанню, нават на ўказальнікі не глядзела, ехала туды, куды клікала сэрца. З таго часу – а гэта былі 2003-2005 гг. – засталося шмат этюдаў. Вярнулася да шклоўскіх матываў у 2015 годзе. Тады і ўзніклі чарнаруцкія сюжэты «У пачатку сакавіка» і «Маладая вясна». А ў 2017 годзе зрабіла партрэты Марыі Еўдакімаўны і Аляксандра Якаўлевіча Маісеенак са Ступлян.

«Па якому прынцыпу я адбіраю сюжэты? Не па геаграфіі, а па таму, дзе больш захавалася народная культура, – расказвае мастачка. – На Шклоўшчыне яна найбольш адметная цягам да Вялікіх і Малых Аўчыненак. Тут хвалісты рэльеф, вянковая забудова хат… Тое, што люблю з дзяцінства. Мне блізкая вёска даўнейшага часу, мне цікавы вясковы ўклад жыцця людзей, якія звязаны з зямлёй». І Ларыса Журавовіч узгадвае, як на адной з вуліц вёскі Ступляны мясцовы жыхар расказаў, што ў часы яго маладосці на касавіцу выходзілі 37 касцоў. А зараз там засталіся хіба только дзве жылыя хаты. І ёй вельмі шкада гэтага адыходзячага вясковага ладу, яна хоча захаваць яго для нашчадкаў, захаваць для іх павагу да вескі, людзей працы. Прыкладам якіх з’яўляюцца і яе ўласныя бацькі.

«Вось так жывём мы ў глыбінцы…»

Прыязджаючы ў Ступляны, адразу разумееш, чаму вёску так упадабала Ларыса Журавовіч. Пасля шумных гарадоў тут нібы трапляеш у другое вымярэнне, дзе ціха, акуратна, утульна. Дзе прыветлівыя людзі гасцінна сустракаюць цябе на парозе, як родную, нават не пытаючыся твайго імя.

«Заходзьце, госці дарагія, – радасна усміхаецца 82-гадовая Марыя Еўдакімаўна Маісеенка. – Часцей бы вы да нас прызджалі». І амаль з парога хваліцца тым, што апошнім часам захапілася чытаннем кнігі «Памяць. Шклоўскі раён», дзе, па яе словах, напісана «і як бацькі нашы жылі, і тое, што мы ў школе некалі вучылі». Гэтую кнігу ёй падаравалі тры гады таму ў раённым гісторыка-краязнаўчым музеі. Тады тут праходзіла выстаўка работ Ларысы Журавовіч, і Марыя Еўдакімаўна, як гераіня партрэта, была ганаровай госцяй. 
«Яе муж працаваў непадалёку і ставіў у нас трактар, – расказвае Марыя Еўдакімаўна пра знаёмства з мастачкай. – Ларыса часта да нас заходзіла, старалася чым дапамагчы. А праз які час яны з мужам прыехалі і сказалі: «Бабуля, мы на цябе не забыліся. Трэба твой партрэт намаляваць і паказаць усім, якія старыя ў глыбінцы жывуць».

З расповяду пра партрэт Марыя Еўдакімаўна пераходзіць да свайго жыцця, пасляваеннага дзяцінства ў вёсцы Дубраўка, такога галоднага, што ранняй вясной, калі распускаліся шышкі на таполях, збіралі іх жменямі і елі. «А зараз жыццё – лепей не трэба, – кажа яна. – Пенсію выплочваюць, аўталаўка прыязджае, дзеці і ўнукі клапоцяцца…»

Пасля Таўкачоўскай сямігодкі юная Марыя захацела вучыцца далей і бацькі згадзіліся аплочваць яе вучобу ў Чарнянской школе – на той час скончыць 10 класаў было платна. Затым быў Мінскі гандлёвы тэхнікум, праца ў бухгалтэрыі Чарнаруцкага сельпо… А потом на танцах у вёсцы Тударава пазнаёмілася з юнаком са Ступлянаў і выйшла замуж. Ездзіць на працу ў Чарнаручча было далёка, пайшла працаваць на свінаферму. Александр Якаўлевіч рабіў трактарыстам, і яго стараннасць была адзначана шматлікімі ўзнагародамі, сярод якіх і ордэн Працоўнай Славы.

Гледзячы на гэтую пару, адразу ўзгадваеш прыказку, што сыходзяцца супрацьлегласці. Марыя Еўдакімаўна – жвавая, гаваркая, Аляксандр Якаўлевіч – салідны і сур’ёзны. Разам яны пражылі ўжо 55 год. Калі жаніліся, не было нават кольцаў. А на залатое вяселле дзеці і ўнукі справілі ім і кольцы, і фату, і вясёлае сучаснае свята.

«Наша багацце – чацвёра дзяцей, сямёра ўнукаў, – усміхаецца Марыя Еўдакімаўна. – Часта ўсёй сям’ёй збіраемся. Пра нас, старых, не забываюцца, прыязджаюць, ва ўсім дапамагаюць. Ды і мы самі не сядзім, склаўшы рукі. Я і печку вытаплю, і есці звару, і агарод прапалю… А Ступляны свае мы вельмі любім. Тут ціха, спакойна. Вось так жывём мы ў глыбінцы».

«Пабылі ў нас – і настрой на ўвесь дзень добры стварылі», – махаюць на развітанне нам рукой Марыя Еўдакімаўна і Аляксандр Якаўлевіч. А ў нас на душы яшчэ доўга застаецца светлае пачуццё. Такое ж светлае, як маленькая вёсачка Ступляны, якая будзе радаваць нашых нашчадкаў на карцінах бялыніцкай мастачкі.

Последние новости

Досуг

Знаете ли вы, почему так важно провести окучивание картофеля до наступления цветения?

17 июня 2025
Читать новость
Человек и закон

Персональные данные: какая ждет ответственность за нарушение законодательства

17 июня 2025
Читать новость
Гордость земли Шкловской

Шкловщину посетили родственники Героя Социалистического Труда

17 июня 2025
Читать новость
"Александрыя збірае сяброў"

Рассказываем, как пройдет торжественное открытие праздника «Купалье» («Александрия собирает друзей»)

17 июня 2025
Читать новость
Официально

В каком “дворце” должны содержать коров. Александр Лукашенко о замысле семинара-совещания в Минском районе

17 июня 2025
Читать новость
Человек и закон

Выездной личный прием граждан пройдет в Шкловском РОВД

17 июня 2025
Читать новость