Вялікдзень у беларусаў: традыцыі продкаў

Вялікдзень — адно з найбольш шанаваных святаў у беларусаў, багатае на абрады і звычаі. Розныя рэгіёны Беларусі мелі свае асаблівасці святкавання, але некаторыя традыцыі былі агульнымі.
Вялікодныя яйкі («пісанкі» і «крашанкі»).
Яйкі — галоўны сімвал Вялікадня. Іх фарбавалі ў натуральныя колеры (цыбуляй, дубовай карой, шаўкоўніцай), а таксама распісвалі ўзорамі («пісанкі»). Верылі, што такое яйка абараняе ад хваробаў і няшчасцяў.
«Хрыстовыя» ігры.
У некаторых вёсках хлопцы і дзяўчаты спраўлялі гульні з яйкамі: «біткі» (чые яйкі разаб’юцца), кочкі (кацілі яйкі пад ухіл). Пераможцу даставаліся яйкі прайграўшых.
Абход двароў («волікаванне»).
Хлопцы хадзілі па вёсцы са спевамі («волікаванне») і жадалі гаспадарам дабрабыту. За гэта іх частавалі яйкамі або сырам. На Шклоўшчыне існаваў звычай вадзіць «коніка» — маладога хлопца, апранутага конікам, які «скакаў» і прыносіў шчасце.
Свята «Радаўніца».
Праз тыдзень пасля Вялікадня беларусы наведвалі магілы продкаў, прыносілі ім ежу (яйкі, пірагі). Гэта старажытны звычай, які паказвае павагу да нябожчыкаў.
Вялікодны стол.
Гаспадыні пяклі «бабы», «пасхі», рыхтавалі «каўбасы» і «содніну». Першую порцыю ежы пакідалі на ноч для дзядоў — каб іх душы пачаставаліся.
Некаторыя з гэтых традыцый захаваліся да нашых дзён, але шмат што забылася. Аднак памятаць звычаі продкаў — гэта важная частка нашай культуры.
Шчаслівага вам Вялікадня і дабрабыту ў вашу сям’ю і хату!
Юрый Бабак, вёска Загор’е







